Tekst KAP Jaap Wolting
Foto SM Hille Hillinga
11 Luchtmobiele Brigade weer een stuk sterker
Met de terugkeer van 2 pelotons 120mm mortieren hebben zowel 11- als 13 Infanteriebataljon er ineens een bak vuurkracht bij. Dit machtige wapen is een enorme force multiplier voor de Rode Baretten en hoeft gelukkig niet meer aangevraagd te worden bij een andere eenheid. Snel, ver, bruut maar nauwkeurig. De officiële indienststelling was op woensdag 16 april op het Artillerie Schietkamp.
‘Opgelet... vuur!’
Een gigantische knal, imposante drukverplaatsing en fijn zand dat tot meters achter de loden pijp van de MO-120 R.T. een sprongetje omhoog maakt. Het afbrekende staartstuk dat met een sierlijke boog 30 meter verderop naast een konijnenhol landt. En knipperde je toevallig niet net even met je ogen, zag je in een fractie van een seconde ook een oranje wolk van vuur.
Het wapen heeft een vuursnelheid van 16 schoten per minuut
Heerlijk. Dat wil zeggen, voor de militair die aan de goede kant van het stuk staat. Staat dit mortier op jouw eenheid uitgericht, moet je heel snel moven. Met een vuursnelheid van 16 schoten per minuut heeft de 120mm een verwoestend effect. In de toolbox van commandant 11LMB is dit middel – waarmee zijn lichte infanterie ook op 8 kilometer afstand de vijand pijn kan doen – een geweldige aanwinst.
Op de wielen
Het is dinsdag 15 april, precies 1 dag voor de officiële indienststelling. Voor zó’n moment – ceremonieel, stilstaan, speeches, voor de bühne – hoef je de gemiddelde soldaat niet wakker te maken. Liever gewoon dingen doen met de maten. Een gemixt peloton met 2 groepen van zowel het 11e uit Schaarsbergen als het 13e uit Assen staat te popelen om letterlijk het gas in te trappen.
“Terwijl we op de wielen zijn krijgen we een vuurbevel van de waarnemers die oogjes hebben op de vijand”, legt tweede luitenant Robert-Jan, pelotonscommandant 120mm-pel van 11Infbat, uit. “Quick action. Nu is het zaak om zo snel mogelijk in stelling te komen.”
Nieuwe voertuigen
Op dit moment gebruiken de mortierpelotons nog de Mercedes Benz om de zware mortieren te trekken. Dit voertuig faseert echter uit. Het is nog niet duidelijk wat zijn vervanger wordt. Geruchten gaan dat de brigade wellicht oude Vectors kan losweken bij het Korps Commandotroepen. Ook wordt er hardop gesproken over het eventuele gebruik van het nieuwe Caracal Air Assault Vehicle. Hoe dan ook, de vervanger van de MB moet (na een eventuele ombouw) een mortier kunnen dragen en via de lucht verplaatst kunnen worden.
Razendsnel
Het duurt nog geen 50 tellen voordat grofweg een dozijn voertuigen de zandplaat opstuift bij Paal 18. Chauffeurs kiezen positie en de ‘Mikeys’ gaan razendsnel aan de slag om rap vuur af te geven. Ervaren personeel houdt achter de stukken de veiligheid nauwgezet in de gaten. Want je kunt wel 2 nieuwe pelotons uit de grond stampen, ook hier is het tekort aan onderofficieren nijpend, en het gros van de nieuwelingen (de helft van het peloton uit Drenthe bestaat uit Dienjaarders, red.) heeft weinig ervaring met deze tak van sport.
‘Door het gemis aan onderofficieren moeten we out of the box denken’
Breed trainen
“We zitten echt in de opstartfase”, legt de pc van het peloton uit Schaarsbergen uit terwijl hij met een schuin oog naar het Fire Direction Center (FDC) kijkt. “We laten de relatief onervaren jongens kennismaken met alles binnen het mortieroptreden en trainen hen breed om het kunstje echt goed onder de knie te krijgen. Ik ga zeker niet ontkennen dat ik graag meer kaderleden zou willen hebben. Die onderofficieren zijn de ruggengraat van de landmacht en bezitten een schat aan kennis en ervaring. Die jonge gasten hebben heel veel behoefte aan goede instructie en begeleiding.
Door het gemis daaraan – want capaciteit is echt een uitdaging – moeten we out of the box denken en de kerels veel zelfstandigheid geven. Ook dat heeft meerwaarde.”
Fire Direction Center
Het vuur wordt geregeld vanuit dit zenuwcentrum. Via de radio ontvangen de 'Mikeys' in het FDC het vuurbevel. Essentiële gegevens (denk bijv. aan locaties, doelen en afstanden) daaruit verwerken ze in een rekencomputer. Daar komen vervolgens verschillende standen uit, die het FDC doorboert naar de verschillende stukken. Dit kan verbaal – zoals bij deze oefening op het ASK – maar is het wenselijk de comms te gebruiken of data digitaal te verzenden is dat ook een optie.
Geoliede machine
Op elke 120mm werkt een vijfkoppige bemanning. Ze zijn opgeleid om het zware wapen vlot op de juiste plek, in de juiste richting neer te zetten en het gereed te maken om te vuren. Idealiter houd je een stuksbemanning dus ook bij elkaar omdat ze werken als een geoliede machine.
‘Stuk 2, richting 0695, elevatie 1167!’, klinkt het luid vanuit het FDC. Een korporaal bij de betreffende mortier herhaalt de gegevens en collega’s draaien de standen op het stuk.
‘Holy shit!’
‘Oortjes!’, klinkt het al bij de toeschouwers – een VeVa-klas van het ROC Almere heeft het geluk een dagje mee te mogen kijken, kaliber schoolreisje. De leerlingen zitten met een big smile op het talud. “Holy shit!”, roept een jongeling van het ROC enthousiast na wederom een serie schoten van allevier de stukken. Wie weet hoeveel leerlingen na vandaag een carrière als mortierist ambiëren.
Blijkt de 120mm op dat vlak letterlijk een force multiplier te zijn.
